Αυτοπειθαρχία: Δέκα συμβουλές

Προετοιμάστε το περιβάλλον του παιδιού σας με έπιπλα και εξοπλισμό στα μέτρα του. Για παράδειγμα, όταν θέλει να πλύνει καρότα ή φράουλες, θα πρέπει να κάθεται σε μια καρέκλα και σε ένα τραπέζι στα μέτρα του και να του δίνετε μικρά εργαλεία κουζίνας κατάλληλα για παιδικά χεράκια. Δείξτε του σαφείς τρόπους για να κάνει δουλειές, όπως το ξεσκόνισμα ενός ραφιού ,το σκούπισμα, το πλύσιμο της κάλτσας, το καθάρισμα του τραπεζιού μετά το φαγητό, το δίπλωμα και η τακτοποίηση των ρούχων, το στρώσιμο του τραπεζιού και αλλά.

Αφήστε το να μάθει από τα λάθη του. Η δουλειά του βέβαια δεν θα είναι τόσο γρήγορη και αποδοτική όσο η δική σας. Εάν, για παράδειγμα, μαθαίνει πώς να χρησιμοποιεί μια σφουγγαρίστρα, πιθανότατα να δείτε σαπουνάδες και νερά στο πάτωμα όταν τελειώσει. Ωστόσο, όλη αυτή η διαδικασία εκμάθησης είναι πολύ πιο σημαντική για την εσωτερική του ανάπτυξη, παρά ένα καθαρό πάτωμα. Βοηθήστε το να καθαρίσει μοιράζοντας τη δουλειά μαζί του, κι όχι αναλαμβάνοντάς την εξολοκλήρου εσείς.

Χρησιμοποιείστε τα οικιακά αντικείμενα και τα παιχνίδια με το σωστό τρόπο. Εάν το παιδί σας πετάξει το παιχνίδι του, πείτε του: «Πρόσεχε τα παιχνίδια σου!». Τα μικρά παιδιά μερικές φορές πετάνε πράγματα χωρίς λόγο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι έχουν καταστροφικές τάσεις. Εάν πετάξει ξανά το παιχνίδι του, στρέψτε αλλού την προσοχή του: «Πάμε έξω να πετάξουμε το τόπι!».

Προσφέρετε πραγματικές επιλογές, όταν είναι εφικτό. Οι επιλογές θα πρέπει να είναι απλές, όπως «προτιμάς φυστικοβούτυρο ή τυρί στο σάντουιτς;» ή «να αγοράσουμε κόκκινα ή πράσινα μήλα;». Οι πολλές επιλογές προκαλούν σύγχυση. Σ’ αυτή την ηλικία, είναι αρκετό να κάνουν τα παιδιά λίγες επιλογές κάθε μέρα.

Μιλήστε στο παιδί σας θετικά και με ειλικρίνεια. Το παιδί σας θα ανθίσει όταν του δίνετε θετικά μηνύματα και σίγουρα δεν έχει ανάγκη από συνεχείς και άνευ ουσίας επαίνους. Αντί να του πείτε «Είσαι τόσο καλός βοηθός!», πείτε «Σ’ ευχαριστώ που έστρωσες το τραπέζι». Αντί να προστάξετε «Κατέβα από το τραπέζι», κατεβάστε το εσείς και πείτε «Τα πόδια σου στο πάτωμα».

Μην αισθάνεστε την ανάγκη να επιβραβεύετε το παιδί σας, επειδή κάνει αυτά που του ζητάτε. Για τα παιδιά η ίδια η δουλειά αποτελεί επιβράβευση. Οι ενήλικες βλέπουν τη «δουλειά» ως υποχρέωση, αλλά για τα παιδιά η δουλειά είναι το παιχνίδι τους.

Τηρείτε με συνέπεια το πρόγραμμά σας. Τα παιδιά χρειάζονται τακτικές ώρες ύπνου, τακτικά γεύματα, χρόνο με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας και ευκαιρίες να εκτονωθούν και να παίξουν έξω. Όταν το παιδί στην καθημερινότητά του ακολουθεί μια ρουτίνα, τότε ξέρει τι να περιμένει.

Θέστε όρια αποδεκτά για τη δική σας οικογένεια και βεβαιωθείτε ότι όλοι τα εφαρμόζουν. Όταν συνεχώς υποχωρείτε στις απαιτήσεις του παιδιού σας, τότε είναι δύσκολο να κατανοήσει τις δικές σας προσδοκίες.

Εκτιμήστε την κάθε περίπτωση, προτού αντιδράσετε. Εάν το παιδί σας είναι εκτός ελέγχου, αναρωτηθείτε μήπως πεινάει, είναι κουρασμένο, εκνευρισμένο ή μήπως βρίσκεται σε υπερδιέγερση. Η κάθε περίπτωση απαιτεί και μια διαφορετική αντιμετώπιση.

Καταλάβετε ότι η τιμωρία δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα. Η αξία της τιμωρίας είναι πολύ περιορισμένη, καθώς ωθεί το παιδί να εστιάσει στο τι δεν πρέπει να κάνει κι όχι στο τι πρέπει, γεγονός που συχνά διογκώνει το αρχικό πρόβλημα. Τα μικρά παιδιά συχνά θυμούνται την τιμωρία, αλλά δεν την συνδέουν με τη συμπεριφορά που την προκάλεσε.