Πώς να κουβεντιάζετε με το παιδί σας
Προετοιμάστε το περιβάλλον για να ακούτε και να ανταποκρίνεστε
- Το παιδί σας θα συναναστραφεί με όλο και περισσότερους ανθρώπους στη ζωή του. Να θυμάστε ότι όλοι αυτοί οι νέοι ενήλικες στον κόσμο του παιδιού σας συνθέτουν το γλωσσικό του περιβάλλον, όπως ακριβώς κι εσείς. Βεβαιωθείτε ότι ο καθένας που εμπλέκεται στη ζωή του αναγνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να χρησιμοποιεί συνεχώς μια λεπτομερή και εκφραστική γλώσσα.
- Βεβαιωθείτε ότι ο καθένας, μαζί με τον οποίο περνά χρόνο, κατανοεί πόσο σημαντικό είναι για το παιδί σ’ αυτό το στάδιο να πει λέξεις και να επικοινωνήσει. Προσπαθεί σκληρά και όταν αυτό αναγνωρίζεται, τότε ενθαρρύνεται να συνεχίσει, αλλά εάν κανείς δεν το προσέξει, μπορεί να αισθανθεί ότι οι προσπάθειές του είναι μάταιες και ίσως σταματήσει.
Ανταποκριθείτε στη γλωσσική έκρηξη του παιδιού σας
- Ονοματίστε αντικείμενα που σχετίζονται με όλα τα δωμάτια του σπιτιού: λέξεις για την κουζίνα, το μπάνιο, το υπνοδωμάτιο κλπ. Χρησιμοποιήστε το σωστό λεξιλόγιο, όχι μόνο γενικές λέξεις αλλά και συγκεκριμένες, όπως «πρέσα σκόρδου» και «κουρτίνα μπάνιου».
- Εάν το παιδί σας λέει λέξεις, όπως «μαρακόνια», απαντήστε με τη σωστή λέξη χωρίς να το κάνετε να νιώθει ότι συνεχώς το διορθώνετε: «Ναι, θα φάμε μακαρόνια». Μην επαναλαμβάνετε λάθος προφορές ούτε να τις μετατρέπετε σε οικογενειακό αστείο. Επαναλαμβάνοντας τη φράση με τη σωστή λέξη ή συνεχίζοντας την επικοινωνία, το βοηθάτε σταδιακά να αφομοιώσει τη σωστή λέξη και χρήση της.
- Όταν το παιδί σας έχει περίπου πενήντα λέξεις στο λεξιλόγιό του, θα αρχίσει να σχηματίζει προτάσεις με δύο-τρείς λέξεις, συνήθως με τη σωστή σύνταξη (σειρά των λέξεων), όπως «κι άλλο χυμό». Απαντήστε με μια πλήρη πρόταση: «Ναι, μπορείς να έχεις κι άλλο χυμό».
- Μην διορθώνετε όταν χρησιμοποιεί έναν γραμματικό κανόνα στη λάθος περίπτωση. Όταν ένα παιδί υπέρ-γενικεύει, είναι ένδειξη ότι καταλαβαίνει πώς λειτουργεί η γλώσσα, αλλά δεν έχει κατανοήσει ότι υπάρχουν εξαιρέσεις. Είναι πιο ωφέλιμο να συνεχίσετε τη συνομιλία μαζί του, παρά να του πείτε ότι έκανε λάθος και να το διορθώσετε.
- Ένα παράδειγμα της υπέρ-γενίκευσης είναι η ικανότητά του να κατηγοριοποιεί: «Όλοι οι άντρες είναι μπαμπάδες και όλα τα τετράποδα ζώα είναι σκύλοι». Κυριολεκτικά ομαδοποιεί τα αντικείμενα στο μυαλό του, βάζοντάς τους ταμπέλες. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας σ’ αυτό το στάδιο προσφέροντας συγκεκριμένες δραστηριότητες που ομαδοποιούν αντικείμενα σε κατηγορίες. Χωρίστε τα κουτάλια από τα πιρούνια, τα μεγάλα βιβλία από τα μικρά, τα μπλουζάκια από τα παντελόνια.
Αφιερώστε χρόνο για να ακούσετε και να ανταποκριθείτε στο παιδί σας
- Δώστε όλο και περισσότερο λεξιλόγιο για να στηρίξετε την αυξανόμενη κατανόησή του. Το παιδί ενθαρρύνεται να μιλήσει και να επικοινωνήσει, όταν του δίνετε χρόνο να μιλήσει και όταν το ακούτε.
